Tắc tia sữa là hiện tượng hệ thống ống tuyến sữa của mẹ bị tắc, do đó sữa không tự chảy ra được khi cho bé bú. Hiện tượng này thường xảy ra ở các mẹ trong những ngày đầu sau sinh và trong thời kỳ đầu nuôi con bằng sữa mẹ. Người mẹ không cho trẻ bú sớm và thường xuyên. Sữa tiết ra trong những ngày đầu sau sinh là sữa non do vậy thường đặc và sánh, nếu không cho trẻ bú sớm để giải phóng sẽ ứ đọng lại gây tắc tuyến sữa.
&Bull; Không vắt hết sữa thừa sau khi trẻ bú hoặc vắt sữa không đúng cách, mẹ mặc áo ngực quá chật
&Bull; Nhiễm khuẩn, vi khuẩn thường xâm nhập từ ngoài vào thông qua đầu vú và hệ thống ống tuyến vú do người mẹ vệ sinh đầu vú không tốt trong thời kỳ cho con bú. Hệ thống ống dẫn sữa nhiễm khuẩn sẽ bị hẹp gây cản trở sữa thoát ra ngoài.
&Bull; Sản phụ bị căng thẳng tinh thần trong thời kỳ cho con bú hoặc chế độ dinh dưỡng cho người mẹ chưa hợp lý… cũng làm tăng nguy cơ tắc tia sữa. Tắc tia sữa thường tiến triển từ từ tăng dần, đôi khi cũng xuất hiện nhanh và rõ rệt. Sản phụ thường cảm thấy một hoặc hai bầu vú căng, tức và đau hơn, tình trạng này tiến triển ngày một tăng lên. .
&Bull; Khi sờ sẽ thấy có những khối tròn bề mặt gồ ghề, mật độ cứng với nhiều kích thước khác nhau, khi chạm vào rất đau. &Bull; Sữa không chảy ra được khi cho trẻ bú hoặc khi hút, nặn.
&Bull; Ngoài ra, sản phụ có thể xuất hiện các biểu hiện khác như: mệt mỏi, nhức đầu, sốt cao... Một vài mẹo điều trị tắc tia sữa dân gian: Trong Đông y có bài thuốc thông tuyến sữa bằng cách dùng quả mướp già. Tên theo Đông y là Ty qua lạc: Là xơ của quả mướp chín già đã được chế biến khô. Dùng quả già khô cứng, đập nhẹ cho rụng lớp vỏ ngoài, lắc cho rơi hết hạt, rồi phơi nắng cho khô, có thể cắt nhỏ thành từng đoạn. Xơ mướp vị ngọt, tính bình. Quy vào ba kinh: phế, vị, can. Có tác dụng thông kinh hoạt lạc, thanh nhiệt giải độc, lương huyết, chỉ thống, chữa đau nhức mình mẩy, gân xương vùng ngực và sườn, làm thông tuyến sữa. Liều dùng 5-10g, sắc uống hằng ngày. Có thể lấy lá đinh lăng rửa sạch, sao vàng, hạ thổ rồi đun nước uống, có thể khỏi ngay. Nước này ngon, rất dễ uống và đặc biết nó còn làm cho sữa thơm, hấp dẫn em bé. Hoặc nấu xôi nếp, bọc trong 2 khăn vải mềm, chườm 2 bên ngực theo nguyên tắc từ ngoài vào trong, làm liên tục cho đến đi xôi nguội. Khi chườm xôi lên ngực, cảm giác hơi nóng nhưng dần dần sẽ thấy rất dễ chịu và sữa về đều cả 2 bên. Ngoài ra có thể dùng mộc thông vị đắng, tính hàn, quy vào 4 kinh tâm, phế, tiểu trường, bàng quang. Có tác dụng lợi niệu, lưu thông khí huyết, làm hạ sốt. Dùng điều trị các chứng tiểu tiện khó khăn, đái dắt do thấp nhiệt, mạch máu tắc nghẽn, tắc tia sữa, bế kinh... Liều dùng: 5-10g sắc uống.Bài thuốc đơn giản thường dùng chữa tắc sữa sau đẻ: Mộc thông 10g, chân giò lợn 1 đôi, ninh kỹ cho nhừ, ăn cả cái và nước có thể cho thêm ít gạo nếp nấu cháo.
Sữa mẹ đã có sẵn trong bầu vú mẹ từ những tháng cuối của thai kỳ sau khi sinh xong chỉ cần đợi bé mút núm vú của trẻ thì phản xạ tạo sữa và đẩy sữa ra đầu núm vú sẽ bắt đầu hoạt động. Tuy nhiên sau khi sinh xong thì lượng sữa ở mỗi bầu vú rất ít mặc dù ngực lúc này đã có cảm giác căng nếu sinh thường thì sau khòang 2-3 ngày sữa sẽ về còn sinh mổ thì thậm chí 4 -5 ngày sữa mới về. Nếu mẹ muốn sữa về sớm thì nên cho bé bú sớm dù không có sữa hoặc không có nhiều sữa vẫn cho bé bú mỗi khi bé có nhu cầu để kích thích hoocmon tạo sữa sữa sẽ về nhiều hơn và nhanh hơn.
Có những bé khó tính sau khi sinh xong sữa mẹ chưa về ngay hoặc về chưa nhiều bé bú thấy không có sữa thì không chịu bú lúc này nên sử dụng máy hút sữa mỗi 3h/1lần dù có sữa hay không mỗi lần hút 2 bên ngực khỏang 30' để kích thích hoocmon tạo sữa sữa sẽ về sớm hơn và khi sữa về thì mẹ sẽ không bị tắc sữa. Nếu sinh xong tích cực cho bé bú thì sữa mẹ sẽ nhiều dần và đủ cung cấp cho bé thậm chí có những người mẹ còn dư sữa.
Còn nếu sinh xong sữa chưa về mẹ cứ để tự nhiên không cho con bú hoặc cũng không hút sữa chờ sữa về thi sau vài ngày ngực sẽ cương cứng dẫn đến tắc sữa rất đau mà vắt cũng không ra nhiều có khi chỉ vài giọt lúc này người mẹ sẽ bằng mọi cách nhờ chồng mút mẹ mút đắp các loại lá bản thân thì rất đau đớn nhiều khi không xử lý kịp thời có thể dẫn đến ápxe vú rất nguy hiểm.
Máy hút sữa sử dụng hiệu quả nhất là ngay sau khi sinh.
- Bé sinh xong dạ dày thường rất nhỏ nếu sữa mẹ về sớm bé bú không hết thì cũng nên vắt sữa thừa ra để tận dụng nguồn sữa non cho bé và đồng thời cũng giúp mẹ phòng tránh tắc tia sữa do bé bú không hết.
- Ngược lại nếu sữa mẹ về chậm, bé bú ít, không chịu bú do ít sữa hoặc do đầu ti tụt phẳng lõm thì lúc này mẹ nên dùng máy hút sữa kết hợp. Hút sữa mỗi 3h/1 lần giúp sữa về nhanh hơn nhiều hơn và duy trì sữa để nuôi con ngay cả trong trường hợp xấu nhất là bé không ti mẹ được. Thực ra ngay sau khi sinh sinh mẹ thường có rất ít sữa thậm chí có cảm giác là không có sữa nên nhiều mẹ không có kinh nghiệm thừơng ít cho con bú hoặc không cho bú ngay mà cho con bú sữa bột để chờ sữa về lúc này bé sẽ quen với bú bình và sữa bột nhiều đạm hơn sữa mẹ trẻ sẽ no lâu hơn và sẽ không nhiệt tình với việc bú mẹ.
Thành phần sữa mẹ thì phù hợp với hệ tiêu hóa của bé nhất nếu bé bú sữa bột nhiều thì dạ dày và ruột sẽ phải làm việc nhìêu hơn mệt hơn nên không tốt cho bé. Nguyên tắc để SX sữa thì bắt buộc phải có sự mút núm vú của trẻ hoặc nếu trẻ không bú được do đầu ti mẹ tụt thì phải kích thích vào đầu núm vú bằng cách hút sữa hoặc vắt sữa bằng tay. Nếu bé ít bú hoặc không chịu bú mẹ mà mẹ lại không hút sữa thì dù có ăn uống tẩm bổ đủ các đồ ăn thức uống lợi sữa thì kết quả chỉ mẹ béo mà con vẫn không có sữa để bú.
Trường hợp này nhiều mẹ lại lầm tưởng là cơ địa mẹ ít sữa mà không biết lý do chính là do con ít bú và mẹ không hút sữa nên sữa ít dần và có thể mất sau một thời gian. Sữa mẹ được tạo ra khi có động tác mút núm vú chính vì vậy mà đôi khi bà trông bé khi mẹ bé vắng nhà bà dỗ bé không nín liền lôi ti ra cho bé bú để đỗ bé do bé bú ti bà nhiều nên hoocmon tạo sữa được kích thích lúc này ti bà cũng bắt đầu tiết sữa Việc lựa chọn máy hút sữa thì còn tùy thuộc vào hòan cảnh của từng mẹ.
Nếu đầu ti mẹ hòan tòan bình thừơng thì tốt nhất là nên tập cho bé bú mẹ trực tiếp lúc này chỉ nên dùng máy hút sữa hút 1 bên để hút sữa thừa sau khi bé bú không hết hoặc hút sữa khi mẹ phải đi ra ngoài và khi mẹ đi làm.
Còn nếu trong trừơng hợp bé bú ít hoặc bé không bú được mẹ do đầu ti mẹ ngắn, tụt, phẳng hoặc mẹ phải đi làm sớm trưa không về phải hút sữa thường xuyên thì nên dùng máy hút sữa hút 2 bên. Máy hút sữa hút 2 bên đồng thời thì sẽ tiết kiệm thời gian và hút 2 bên như có 2 bé bú đồng thời thì sẽ kích thích hoocmon prolactin trong cơ thể sữa mẹ cũng sẽ sản sinh ra được nhiều hơn.
Việc dùng máy hút sữa thì ngòai việc duy trì sữa cho con và phòng tránh tắc tia sữa thì nó còn có vài điểm lợi khác. Ngực mẹ khi không có sữa thường chỉ có các mô cơ và dây chằng đỡ ngực nhưng khi sinh bé thì ngực còn chưa các túi sữa nhỏ lúc này trọng lượng ở mỗi bầu ngực sẽ nặng lên từ 100g thậm chí có khi đến 300g mỗi bên trong trường hợp mẹ nhiều sữa.
Nếu mẹ hút hết sữa thừa ở ngực sau mỗi cữ bú của bé thì làm cho cơ thể tái tạo sữa tốt hơn, người mẹ cũng cảm giác nhẹ nhõm sạch sẽ hơn và ngực đỡ nặng do bé bú không hết nó cũng góp phần giảm tải cho dây chằng lúc này ngực cũng sẽ đỡ sệ hơn. Vì vậy sau khi sinh mẹ vẫn nên thường xuyên mặc áo lót loại mềm mỏng không có gọng để góp phần nâng đỡ ngực cùng dây chằng ngực.
Xem thêm:
http://mayhutsuamedela.Shoptretho.Com.Vn/Nguồn: Shoptretho.Com.Vn
